YOKSULUN ENFLASYONU 18 YILDA YÜZDE 600’Ü AŞTI

Saadet Partisi Burdur Merkez İlçe Başkanlığı tarafından haftalık ülke gündemi ekonomik değerlendirmesini paylaştı. SP Genel Merkezinden tüm illerde yaşanan ekonomik durumun aktarıldığı haftalık ülke gündemi başlıklı değerlendirme raporunda şu ifadeler kullanıldı: “Yüksek enflasyon ile zorlaşan geçim şartları özellikle yoksulların son birkaç ayda daha zor bir tablo ile karşı karşıya bırakırken, son 18 yılda yoksulun enflasyonu yüzde 600'ü aştı. Değişen harcamalar ile birlikte ülkedeki en yoksul kesim ve en zengin kesim arasında da enflasyon farkı oluştu. 18 yıllık süreçte enflasyona bakıldığında toplumun en zengin yüzde 20'lik dilimi ile en yoksul yüzde 20'lik dilimi arasındaki fark 40 puana ulaşırken, gıda ve konut zamları gibi temel harcamalar yoksulu, ulaştırma ile otel ve lokanta fiyatları zengini zorladı.

TÜKETİM SEPETİ YÜZDE 500 ARTTI

2003 yılı baz alındığında, 2021 Temmuz itibarıyla toplumun “en yoksul” yüzde 20'lik kesiminde enflasyon endeksi 601.8'e yükselirken, “en zengin” yüzde 20'lik dilimde endeks 560.6'ya yükseldi. Fiyat artışı olarak bakıldığında da 2003 yılından itibaren en zenginin tüketim sepetinin Türk Lirası bedeli yüzde 460 artış kaydederken, en yoksulun tüketim sepetinin bedeli yaklaşık yüzde 500 oranında artış gösterdi.

İL İL KREDİ KARTI SAYISI VE BORÇ MİKTARI

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile BDDK verilere göre, milyonlarca vatandaş ekonomik darboğazdan dolayı kredi kartlarına başvurdu. Neredeyse kredi kartı kullanan vatandaş sayısı il nüfusuna yaklaştı. İSTANBUL: İstanbul’da 13 milyon 305 bin 241 bireysel kredi ve kredi kartı müşterisinin, 252 milyar 247 milyon 317 bin TL kredi borcu bulunuyor. ANKARA: Ankara’daki 3 milyon 241 bin 130 kredi müşterisinin toplam borcu 86 milyar 607 milyon 770 bin TL iken, 2 milyon 549 bin 270 kredi müşterisi olan İzmir’de toplam kredi borcu 61 milyar 428 milyon 306 bin TL olarak karşımıza çıkıyor.
BURSA: Bursa’da 1 milyon 512 bin 599 kredi müşterisi varken, Antalya’nın 1 milyon 361 bin 605 kredi müşterisi bulunuyor.
BAYBURT: 88 bin 534 nüfusuyla Türkiye’nin nüfusu en az olan illerinden Bayburt’ta 36 bin 695 kişinin 413 milyon 306 bin TL kredi borcu bulunuyor.
TUNCELİ: Nüfusu 94 bin 586 olan Tunceli’de 50 bin 13 kredi müşterisinin toplam kredi borcu 910 milyon 480 bin TL.
GAZİANTEP: Gaziantep’te ise 718 bin 702 müşterinin 15 milyar 219 milyon 877 bin TL borcu var.

VATANDAŞIN BORCU 1 TRİLYON LİRAYA YAKLAŞTI

Vatandaşların bankalara ve finansman şirketlerine olan borcu (takipteki borçları da dahil) 27 Ağustos–3 Eylül günleri arasında 5.3 milyar lira artarak 943.7 milyar liraya yükseldi. Bu borcun 20.7 milyar lirası vadesinde ödenmediği için takibe alınan kredi ve kredi kartı borçlarından oluşuyor. Bankalar ve finansman şirketlerine olan borcun 756.7 milyar lirası bireysel kredilerinden, 187 milyar lirası da kredi kartlarından kaynaklanıyor. Son hafta tüketici kredilerinde 2.8 milyar liralık, kredi kartı borçlarında ise 2.6 milyar liralık artış oldu. Vatandaşların vadesinde ödeyemediği için bankalar tarafından icraya verilen takipteki borçları da toplam 20.7 milyar lira düzeyinde bulunuyor.

KİRA SIKINTISI BÜYÜYOR: NEREDEYSE FİYATLAR TAVAN YAPTI
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin raporu, geçtiğimiz ay Türkiye'deki konut fiyatlarının önceki yılın aynı dönemine göre %38,9 arttığını, kiraların ise %34,6 yükseldiğini ortaya koydu. İstanbul'daki kira artışı %50,7'yi buldu. TÜİK, konut satışlarının ocak-ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21,7 azaldığını duyurdu. Bunun yanı sıra ise yabancılara yapılan konut satışlarının ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 50,7 arttığını açıkladı.

KİRALAR YÜZDE 66 ARTTI
İstanbul Planlama Ajansı'nın konut raporuna göre İstanbulluların yüzde 95'i İstanbul'da kiraların yüksek olduğunu düşünüyor. Raporda 2021'de yeni kiraya çıkanlar için kiraların geçen seneye göre yüzde 66 zamlandığı ve kiracıların yüzde 72’sinin ev sahipleri ile bu dönemde sorun yaşadığı belirtildi.

AYLARA GÖRE YABANCILARA SATILAN

KONUT SAYISI (2013-2021): 2020 yılının nisan ayında, yabancılara satılan konut sayısı son yılların en düşük seviyesine inerek 790 olmuştu. En güncel verilere göre ise, Temmuz 2021'de yabancılara 4.495 konut satılmıştır.

İLLERE GÖRE KONUT SATIŞ SAYILARI
Geçtiğimiz yıl en çok konut satılan il, 265 bin satış ile İstanbul olmuştur. İkinci ve üçüncü sırada ise sırasıyla Ankara (157 bin) ve İzmir (93 bin) gelmektedir.

İSTANBUL’DA İLÇELERE GÖRE SATILAN KONUT SAYILARI
2020 yılında İstanbul'da ilçelere göre satılan konut sayısına bakıldığına 36 bin konutla Esenyurt ilk sırada yer alırken, 521 konutla Beykoz son sırada yer almaktadır.

OECD ÜLKELERİNDE KONUT FİYATLARININ DEĞİŞİMİ:
2015 yılı baz alınarak hesaplanan nominal konut fiyat endeksine göre, 2020 yılında Türkiye'nin konut fiyat endeksi 2015 yılına göre %73,71 artmıştır.

YOKSULLUK SINIRI 10 BİN TL’Yİ AŞTI

BİSAM’ın araştırmasına göre, 2021 Ağustos’ta yoksulluk sınırı 10 bin TL’yi aştı. Buna göre, Temmuzda 2 bin 864 TL olan açlık sınırı ağustosta 2 bin 977 TL’ye çıkarken, yoksulluk sınırı ise bir ayda 9 bin 906 TL’den 10 bin 300 TL’ye yükseldi. Dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcamasını kapsayan açlık sınırı İstanbul’da 3 bin 143 TL olurken, İzmir’de 3 bin 256 lira olarak belirlendi. Türk-İş’in hesapladığı açlık sınırı ise ağustosta 23 lira artarak 2 bin 972 liraya çıktı. Yoksulluk sınırı ise 76 lira artarak 9 bin 533 liraya yükseldi. Memur-Sen tarafından yapılan “açlık-yoksulluk” araştırmasına göre, Türkiye’deki 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 2.909,9 TL, yoksulluk sınırı ise 8.263,1 TL olarak belirlendi.

SIVI YAĞDA ALIM GÜCÜ DÜŞTÜ
Bisam’ın araştırmasına göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) üzerinden yapılan hesaplamada, en fazla alım gücü kaybı yüzde 17.4 ile en çok sıvı ve katı yağda düştü. Sebzelerde alım gücü kaybı yüzde 10.3'e ulaştı.

ENFLASYON BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE % 19 ARTTI
Ağustos ayında resmi enflasyonun bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19.3 artarken, gıda enflasyonunun yüzde 29.8 olduğunun anımsatıldığı raporda, “Asgari ücretli geçtiğimiz yılın aynı ayına göre gıda karşısında alım gücünü reel olarak yaklaşık yüzde 6.2 oranında kaybetti” denildi. Raporda, “Bugün asgari ücretin, geçen yılki kadar katı ve sıvı yağ alınabilmesi için 3 bin 422 lira, sebze alabilmek için 3 bin 150 lira, süt ve süt ürünleri alabilmek için 3 bin 96 lira, et alabilmek için 3 bin 14 TL lira olması gerekiyor” ifadelerine yer verildi.

ÇİFTÇİNİN ENFLASYONU 26 AYIN ZİRVESİNDE
TÜİK’in açıkladığı Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE), 2021 Ağustos’ta son 26 ayın zirvesine çıktı. Buna göre, ağustosta aylık bazda yüzde 1,77, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 12,37 artan Tarım-ÜFE, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 21,32 artarken, yıllık bazda ise yüzde 24,69 yükseldi.

FİYATI EN FAZLA ARTAN ÜRÜNLER
Aylık bazda tarladaki maliyeti en çok artan ürün yüzde 29,3 ile hıyar oldu. Bu ürünü yüzde 13.6 ile taze fasulye, yüzde 9,3 ile yumurta, yüzde 5.6 ile kuru soğan ve yüzde 3.6 ile süt izledi. Böylece endeks, Haziran 2019'dan bu yana en yüksek seviyeyi görerek 26 ayın zirvesine çıktı.

TARIMSAL ÜRETİMDE GERİLEDİK
TÜİK, TZOB, resmi kaynaklardan elde ettiğimiz bilgilerde, tarım sektöründe üretim zor günler geçiriyor. AK Parti’nin iktidara geldiği yıldan itibaren hesapladığımız verilerde, birçok üründe düşüşün olduğu ya da istenilen üretim rekoltesine ulaşılmadığı görülüyor.
BUĞDAY: 2002 yılında ülkemizde 19,5 milyon ton buğday üretiliyordu. 2020 yılında 20,5 milyon ton buğday üretildi. Bu yıl bunun altında bir rekolte bekleniyor. Buğday ithalatında ise son iki yıldır üst üste dünya ithalat rekoru kırıldı. ARPA: 2002 yılında 8,3 milyon ton arpa üretimi gerçekleştirildi. 2020 yılında da 8,3 milyon ton üretildi. 2021 yılında bu rakamın daha da düşmesi bekleniyor. NOHUT: 2002 yılında 650 bin ton nohut üretildi. 2020 yılında bu rakamın altına düştü ve 630 bin ton üretildi.
MERCİMEK: Mercimek üretimimiz 2002 yılında 565 bin ton iken, 2020 yılında 371 bin ton üretildi. Yani 200 bin tona yakın daha az üretildi. KURU FASULYE: Kuru fasulyede durum farklı değil. 2002 yılında 250 bin ton kuru fasulye üretirken 2020 yılında 280 bin ton üretildi. ZEYTİN: zeytin üretimimiz 2002 yılında 1,8 milyon ton iken 2020 yılında 1,3 milyon tona düştü. PAMUK: Pamuk üretiminde ciddi bir düşüş var. 2002 yılında 2,5 milyon ton pamuk üretilirken ülkemizde, 2020 yılında 1,8 milyon ton üretildi. Her yıl ürettiğimiz pamuktan daha fazlasını ithal ediyoruz. TÜTÜN: 2002 yılında 153 bin ton tütün üretilirken 2020 yılında sadece 79 bin ton tütün üretildi.”FINDIK: Dünyanın en önemli fındık üreticisiyiz. En önemli tarımsal ihracat kalemimiz olan fındıkta 2002 yılında 600 bin ton olan üretim, 2020 yılında 665 bin ton olarak gerçekleşti. ÜZÜM: 2002 yılında 3,5 milyon ton üzüm üretiliyordu. 18 yılın sonunda 2020 yılındaki üzüm üretimimiz 4,2 milyon ton olarak gerçekleşti. PATATES, SOĞAN: Son yılların tartışmalı iki ürünü olan patates ve soğanda da durum farklı değil. 2002 yılında 5,2 milyon ton olan patates üretimimiz 2020 yılında da aynı kaldı; 5,2 milyon ton üretildi. 2002 yılında 2,1 milyon ton olan soğan üretimimiz 2020 yılında 2,2 milyon ton olarak gerçekleşti.

ÜCRETLİ ÇALIŞAN SAYISI TEMMUZDA AZALDI
TÜİK, Temmuz 2021 dönemine ait Ücretli Çalışan İstatistiklerini açıkladı. TÜİK verilerine göre ücretli çalışan sayısı temmuzda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,9 artarken 2021 Haziran dönemine göre yüzde 0,5 azaldı. Haziranda 13 milyon 723 bin olan ücretli çalışan sayısı Temmuzda 13 milyon 644 bine düştü.

KÖMÜR FİYATLARI EL YAKIYOR
Geçen yıl tonu 1.2 TL olan Afrika ithal kömürün fiyatı 2 bin 600 liraya yükseldi. Yine geçen yıl 210 dolar olan Rusya’dan ithal kömür 320 dolara çıktı. Önceki gün de Rusya’dan ithal 3 farklı kömüre 8 ila 13 dolar arasında zam geldi.

ELEKTRİKTE HALKA 10 MİLYAR TL YÜK

Devletin dağıtım şirketlerine kilovatsaat başına 23.76 kuruştan sattığı elektriği vatandaş 47.43 kuruşa tüketiyor. Bu sayede 2020 yılında özel şirketlerin hizmet verdiği dağıtım sektörüne vatandaş üzerinden aktarılan kaynak 10 milyar TL’yi buldu.

İLK 8 AYDA 8 BİN 180 ŞİRKET KAPANDI

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, 2021 Ağustos’ta 1442, 2021 genelinde ise 8 bin 180 şirketin kapandığını açıkladı. 2021 Ağustos’ta kapanan şirket sayısı bir önceki aya göre yüzde 28.7, 2020’nin aynı ayına göre yüzde 7 arttı.

KAPANAN KOOPERATİF SAYISI YÜZDE
80’NE DAYANDI: Yıllık bazda kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısındaki artış yüzde 19,7’yi, kapanan kooperatif sayısındaki artış ise yüzde 78,1’i buldu. Buna göre, Ağustos 2021'de kurulan şirketlerin sayısı bir önceki aya göre yüzde 30.7 arttı. Ancak, kurulan bu şirketlerin sermayelerinin toplamı ise bir önceki aya göre yüzde 12,5 azaldı. Yıllıkta ise kurulan şirketlerin oranında yüzde 6 düşüş görüldü. Kapanan şirketler ise bir önceki aya göre yüzde 28.7 artarak 1442'ye çıktı.

SANAYİ ÜRETİMİ DÜŞÜŞE GEÇTİ
Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi, 2021 yılı Temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,7 arttı. Reuters anketinde beklenti, yıllık bazda sanayi üretimi artışının yüzde 15,1 olması yönündeydi. Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2021 yılı Temmuz ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,2, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 7,9 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 11,7 arttı.

İNŞAAT SEKTÖRÜNDE SON DURUM

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK)malzeme ve işçilik kalemlerindeki maliyet artışlarını hesapladığı İnşaat Maliyet Endeksi, temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre %44,76 artarak verilerin hesaplanmaya başladığı 2015’ten bu yana görülen en yüksek seviyeye çıktı. Endeksi oluşturan kalemlerden biri olan malzeme maliyetindeki bir yıllık artış ise %56,41 seviyesinde gerçekleşti.

6 BİN İNŞAAT ŞİRKETİ KAPANDI
Bu tablo, inşaat sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin kepenk kapamasına neden oluyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) verilerine göre, son bir senede 6 bin 188 inşaat şirketi faaliyetlerini sonlandırdı. Şirketlerin kapanmasındaki en büyük etken olarak pandemi, döviz kurlarındaki yükseliş ve faiz tarafındaki gelişmeler nedeniyle artan maliyetler gösteriliyor.

12 AYLIK CARİ AÇIK 27,8 MİLYAR DOLAR
Cari işlemler açığı, bir önceki yılın Temmuz ayına göre 1 milyar 306 milyon dolar azalarak 683 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda on iki aylık cari işlemler açığı 27 milyar 832 milyon dolar oldu. Merkez Bankası (TCMB) açıklamasına göre, bu gelişmede, hizmetler dengesi kaleminin bir önceki yılın Temmuz ayına göre 2 milyar 653 milyon dolar artarak 2 milyar 948 milyon dolar fazla vermesi etkili oldu. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre 1 milyar 22 milyon dolar artarak 2 milyar 984 milyon dolara yükseldi.

KISA VADELİ DIŞ BORÇ 168,7 MİLYAR DOLARA YÜKSELDİ
Temmuz sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2020 yılsonuna göre yüzde 9,7 oranında artışla 125,3 milyar dolara yükseldi. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 2,6 oranında artarak 58,9 milyar doları olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 10,8 oranında artarak 39,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2020 yıl sonuna göre yüzde 1,0 oranında artarak 13,8 milyar dolara yükseldi.

ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞI KREDİ BORCU 173,3 MİLYAR DOLAR
Temmuz sonu itibarıyla, özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, 2020 yılsonuna göre 130 milyon dolar azalarak 173,3 milyar dolara geriledi. Vadeye göre incelendiğinde, 2020 yıl sonuna göre, uzun vadeli kredi borcunun 110 milyon dolar artarak 163,8 milyar dolar; kısa vadeli kredi borcunun (ticari krediler hariç) 240 milyon dolar azalarak 9,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiği gözlendi.

MERKEZ BANKASI ENFLASYON VE DOLAR HEDEFİNİ YÜKSELTTİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarını açıkladı. Bir önceki ankette yüzde 16.3 olan cari yılsonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi yüzde 16.74'e çıktı. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 12.48 iken, bu anket döneminde yüzde 12.94'e yükseldi. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise yüzde 10.52'den yüzde 10.71'e çıktı.

DOLARDA BU YILKİ BEKLENTİ 8.92
Bir önceki ankette 8.94 olan yılsonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi bu anket döneminde 8.92 TL'ye geriledi. 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise bir önceki anket döneminde 9.37 TL iken, bu anket döneminde 9.56 TL olarak gerçekleşti.

BÜYÜME BEKLENTİSİ YÜZDE 8.2'YE ÇIKTI
Ankette 2021 yılı için büyüme beklentisi ise yüzde 6'dan yüzde 8.2'ye yükseldi. Bir önceki ankette yüzde 4 olan 2022 yılı büyüme beklentisi ise son ankette yüzde 4.2'ye yükseldi.”

HABER MERKEZİ