STRATEJİK ÜRÜN PANCARIN ÖNEMİ: BURDUR ISPARTA PANCAR EKİCİLERİ KOOPERATİFİ BAŞKANI YILMAZ GÜRCAN AÇIKLADI

Stratejik Ürün Pancarın Önemi: Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkanı Yılmaz Gürcan açıkladı

Ülkemizin 31 Pancar Kooperatifinden biri olan S.S.Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Gürcan, Pancar Kooperatifinin yapısı ve Stratejik Ürün Pancar Yetiştiriciliğinin önemi hakkında Çağdaş Burdur Gazetemize röportaj verdi.

Kooperatifçiliğin, üyelerinin faydalarını korumak, onların sorunlarını çözmek ve onlara ekonomik ve toplumsal yarar sağlamak amacını gözeten bir hareket olduğunu söyleyen Gürcan:

 “Genel olarak bakıldığında Kooperatifler sadece üyelerine değil tüm topluma  olumlu yönde etkilediği bir gerçektir. Ulusal gelirin daha dengeli dağıtımı, kırsal ve kentsel alanlardaki gelir dengesizliğinin giderilmesi, kooperatifin uğraşı alanına gereksiz yere giren, kendilerine emeksiz paylar ayıranların aradan çıkarılması gibi konuların başarılması kooperatiflerin asli işleri arasında bulunmaktadır.

Pancar ekicileri ilk kez 1951 yılında Türkiye Şeker Sanayinin genişletilmesi konusunda alınan kararların uygulanmasıyla teşkilatlanmaya başlamış ve o tarihten bugüne kadar kurulan Şeker fabrikalarına paralel olarak bugün 31 Kooperatife ve yaklaşık 1,5 milyon üyeye ulaşmış, Birlik olmanın gücüyle ülke tarımının gelişmesine önemli katkılar sağlamıştır.  İşte bu amaçlar doğrultuşunda 12 Mayıs 1953 yılında kurulmuş S.S. Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifi de,  bölgesinde bulunan yaklaşık 22 bin ortağına 71 yıldır hizmetine aralıksız devam etmiş ve bölgenin önemli Tarım Kuruluşu haline gelmiştir.” dedi. 

ÇAĞDAŞ BURDUR: Sayın Gürcan sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Yılmaz Gürcan: 1961 Burdur-Yeşilova-Büyükyaka köyünde doğdum. Eğitim hayatımı Yeşilova’da tamamladım, uzun yıllar yurtdışında çalıştım. Yurtdışı dönüşümde Yeşilova ilçesinde çiftçilik ve iş hayatı ile 1989 yılında siyasete atıldım. Bu süreçte 1989 – 2014 yılları arasında da Yeşilova Koyunlar Çeşme Mahalle Muhtarlığı 2001- 2014 yılları arasında Yeşilova Ziraat Odası Başkanlığı görevlerini ifa ettim. 2014 Yerel seçimlerinde Yeşilova Belediye Başkanı adayı oldum. S.S.Burdur Isparta Pancar Ekicilerinde halen Yönetim Kurulu Başkanlığı ile Pankobirlik Denetim Kurulu Üyeliği görevlerine devam ediyorum.

S.S.Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifi ile yolum 2005 yılında kesişti. Civar il ve ilçelerdeki beraber hem iş hem de  siyaset vesilesiyle birçok çiftçimizin ve bölgemizin ileri gelenlerinin   yoğun teveccühleri ve ısrarları sonucunda 2005 yılında kooperatife aday oldum. 15 Ağustos 2005 tarihinde yapılan Genel Kurulda ekibimle birlikte Kooperatifin Yönetim Kurulu’na seçildik. 2008, 2012, 2016 ve en son 25.06.2021 tarihinde ortaklarımızın güvenini kazanarak azimli ve tecrübeli ekibimle tekrar seçildik. Bize duyulan bu güven ve destekle şunu özellikle belirtmek istiyorum. “Bugün olduğu gibi gelecekte de görevimizi en iyi şekilde icra etmeye devam edecek, ülkemizin ve Burdur ilimizin tarım sektöründe gelişip daha da büyüyebilmesi için var gücümüzle çalışacağız, şimdi sizlere kısaca yol arkadaşlarımı tanıtmak istiyorum.

Burdur Bölgesinden Mustafa Onay: Mustafa Bey, çiftçilik uğraşının yanında aynı zamanda Şeker Sendika Başkanı olarak Burdur Şeker Fabrikasında görev yapmaktadır. Halen Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görevini sürdürmektedir. 

 Ekibimizin en genç üyesi, Senirkent Bölgesinden Ramazan UYSAL: Ramazan Bey Senirkent bölgesi Gencali Köyünde çiftçilik ve ticaretle uğraşmaktadır. Halen Yönetim Kurulu Üyesi olarak görevini sürdüren değerli kardeşimiz,  ortaklarımıza götürülen hizmetlerin kalitesini artırmak, sorunların birebir çözülmesini sağlamak amacıyla özellikle Ticari ve zirai tecrübesiyle Kooperatifimize hizmetlerini devam ettirmektedir. 

ÇAĞDAŞ BURDUR: Sayın Gürcan Başkanı olduğunuz S.S.Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifinin  misyonu ve hedefi nedir?

Gürcan: S.S.Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifi, Üye ortaklarının ve faaliyet sahasındaki çiftçilerinin tarımsal ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik, ürün ve hizmetleri zamanında, güvenilir, kaliteli ve uygun şartlarda sağlamayı ve pazarlamayı, başta ortakları olmak üzere çiftçilere ucuz ve kaliteli girdi sağlamayı, pazarlama, ürün değerlendirme ürün çeşitlendirme konusunda lider olmayı, hesap verebilirlik ve şeffaflıkta açık olmayı, tüketiciye sağlıklı ve güvenilir ürünler sunmayı, toprak ve su kaynaklarını sürdürülebilir kullanmayı, kırsalın yaşam koşullarını iyileştirmeyi, çalışanların verimliliğini ve aidiyetini artırmayı, çiftçilerin yüksek kazançlar elde etmesi amacı ile öz kaynaklarını üretime teşvik etmeyi ve bizzat üretmeyi, tüm katmanlarıyla birlikte değişen ve gelişen dünya tarımına uyum sağlayarak ülke tarımını geliştirmeyi ve sürdürülebilir sektör yapmayı, özelde pancar üreticisine genelde ülke çiftçisine sunduğu hizmetleri katlayarak arttırmayı amaçlamaktadır. 1953’ten bugüne, kurumsal anlamda kazandığı tecrübe ile ortaklarımızı ve ülke çiftçisini teşvik ederek tarımsal üretimi artırmak, üyeleriyle işbirliği yaparak Bölgemizde öncü kuruluş olmak, Faaliyetlerimizde tarafsızlık ilkemizi ön planda tutarak, kaliteli ürün ve hizmet anlayışından taviz vermeden, üreticilerimiz, çalışanlarımız ve tedarikçilerimiz ile birlikte, kooperatifçilik ilkesini bağlı kalarak hizmet etmek, Tarımda, kalitede, rekabette ve ticarette sektöre yön veren bir kuruluş olmaktır.

Burdur Isparta Pancar Ekicileri Kooperatifi olarak hedeflerinden bahseden Gürcan:

1. Misyon ve Vizyonumuza bağlı kalmak kaydıyla, çiftçilerimizin eğitimlerini üstlenmek ve bölge tarımının geliştirilmesine yön vermek,

2. Kooperatifin kaynaklarını en verimli şekilde kullanarak, bölge ve ülke ekonomisine katkı sağlamak,

3. Sözleşmeli Üretimin artırılmasını sağlayarak, çiftçilerimize yüksek kazanç elde etmesine imkân vermek,

4. Kooperatifçilik anlayışı ile çiftçilerimizin birlik ve beraberlik içerisinde hareket etmesini sağlamak,

5. Çevre sağlığı ve toprakların sürdürülebilir kullanımı için girdi kullanımında AB standartlarını yakalamak,

6. Su kaynaklarının etkin ve tasarruflu kullanımı için modern basınçlı sulama sistemlerini yaygınlaştırmak,

7. Çiftçilerimizin tarımsal anlamda yaşayabilecekleri sorunları tespit etmek ve çözüm önerileri sunmak,

8. Sosyal Projelerde yer alarak, bölgemizde örnek kuruluş olmaktır.

ÇAĞDAŞ BURDUR: Sayın Gürcan Kooperatifinizin kuruluşundan ve tarihçesinden kısaca bahseder misiniz?

Gürcan: 04 Mart 1953 yılında başta Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. olmak üzere 63 kurucu ortağın katılımıyla kooperatifin ilk ana sözleşmesi noter huzurunda imzalanmış ve 12 Mayıs 1953 Tarihinde kurulmuş akabinde, kuruluş Genel Kurul Toplantısı 3 Haziran 1953 Çarşamba günü Burdur Belediye binası toplantı salonunda, kurucu ortakların huzurunda yapılmıştır.

1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na tabi olarak 1953 yılında kurulan Kooperatifimiz, Burdur ve Isparta illerinin tamamı, Antalya-Denizli ve Muğla illerine bağlı bazı ilçe ve köylerden oluşan faaliyet alanı içerisindeki toplan 464 yerleşim biriminde tarımsal faaliyet gösteren yaklaşık 22.000 adet ortağına 14 satış mağazası ile hizmet veren bir kuruluş olarak bugüne kadar faaliyetlerine aralıksız devam etmektedir. 4 Mart 1953’te başta Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. olmak üzere 63 kurucu ortağın katılımıyla kooperatifimizin ilk ana sözleşmesi Noter huzurunda imzalanmış ve 12 Mayıs 1953 tarihinde de kurulmuştur. Kooperatifimizin kuruluş genel kurulu toplantısı ise 3 Haziran 1953 Çarşamba günü Burdur Belediyesi Toplantı Salonunda kurucu ortakların huzurunda yapılmıştır. Yani 1953’de kurulan kooperatifimizin çalışma alanı Burdur- Isparta-Antalya- Afyonkarahisar, Denizli ve Muğla illeridir.

ÇAĞDAŞ BURDUR: Sayın Gürcan Kooperatifinizin durumundan ve yapılan hizmetlerden bahseder misiniz?

Gürcan: 15 Ağustos 2005 yılında göreve geldiğimizde, ilk iş olarak Tüm ekibimle birlikte Fizibilite çalışması yaptık, Kooperatifimizin faaliyetlerinin geliştirilmesi ve geliştirilmesi için görüş birliğine vardık. İlk önce tasarruf tedbirleri almaya başladık. Akabinde ortaklarımıza daha kaliteli ve daha uygun şartlarda hizmet sunmak üzere çalışmalar başlattık. Bu doğrultuda satış yelpazemizi genişlettik. Bölgemiz, ülkemizin ilk dördüne girdiği hayvancılık sektöründe olmasından dolayı, Pankobirlik Genel Müdürlüğünün desteği ve Konya Şeker Fabrikası A.Ş.’nin katkılarıyla Fenni Yem pazarına girdik. Kısa sürede bu pazardan payımızı aldık ve halen bu pazar payımızı genişleterek devam ediyoruz. Ayrıca 2008 yılından bu tarafa ortaklarımıza sözleşmeli tohum ektirerek kendi markamız ile sertifikalı tohum üretip uygun şartlarda ortaklarımıza sunuyoruz. 

Hizmetlerin de bahseden Gürcan:

“8,7 milyon ciromuzu bugün 255 milyona çıkardık. Karamanlı, Kemer, Bucak, Elmalı, Gölhisar ve Tefenni’ mağazalarımıza hizmet binası kazandırdık. Saatte 10 ton kapasiteli, tohumun, elenmesi, küçük tanelerinin ayrılması, ilaçlanması ve çuvallanması işlemlerinin yapıldığı Selektör Tesisi yaptırdık, bu sayede uygun maliyet ve yüksek kalite ile bölgemizin Sertifikalı tohumluk ihtiyacını karşıladık. Üyelerimizin ihtiyaçlarının hızlı bir şekilde karşılamak adına yeni araçlar kazandırdık ve en son olarak da kendi elektrik enerjimizi karşılamak ve fazlasını satmak üzere Çatı GES projemizle elektrik üretmeye başladık. Tabi bunlar yaptıklarımız, imkanlarımız ölçüsünde hali hazırda devam eden yeni projelerimiz var. 

Bu konuyla ilgili şuna değinmeden geçmek istemiyorum. Ben ve arkadaşlarım seçildiğimizden bu zamana kadar olduğu  gibi hizmet aşkı ile Misyonumuz, Vizyonumuz, Hedeflerimiz ve Değerlerimize sadık kalarak yolumuza devam edeceğiz.”  

ÇAĞDAŞ BURDUR: Sayın Gürcan; Kooperatifimizden bahsettik. Şimdi sıra tüm dünya için de bizim için de stratejik bir ürün olan Pancar Bitkisi, Bizlere Pancar Yetiştiriciliği, takibi ve önemi konusunda bilgi verebilir misiniz?

Ülkemizde Şeker pancarı tarımı yaklaşık 500 bin çiftçinin, diğer bir ifadeyle 3 milyon insanın yanı sıra; tarım, hayvancılık yani yem, ilaç, et, süt, nakliye ve hizmet sektörleriyle de iç içe geçmiş durumdadır.

Kooperatif olarak her sene Burdur’umuzun gözbebeği Şeker Fabrikamızın kampanya açılışlarına katılıyoruz.  Özelleştirme sürecini son anda atlatan fabrikamızda  üretimin devam etmesi gerçekten memnuniyet verici. Çünkü pandemi döneminde gıdanın ve üretimin önemini bir kez daha anladık, bu sebeple fabrikamızda üretilecek şeker her zaman olduğu gibi hem bölge ekonomisine hem de ülkemize vatandaşlarımıza büyük fayda sağlayacak.

Ülkemizde Geçen yılın üretimi 2023/2024 kampanya dönemine bakacak olursak, 9 milyon 60 bin ton pancar işlenerek 1 milyon 161 bin 100 ton şeker üretildi, yan ürün olarak da 418 bin 800 ton melas, 2 milyon 905 bin 709 ton yaş pancar posası elde edildi. Tarım ve Orman Bakanımız İbrahim Yumaklı’nın açıkladığı gibi bu üretim verileri tüm zamanların rekoru.  Tüm bu bağlamda tarıma ve üretime verdikleri destek için Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a ve Bakanımız İbrahim Yumaklı’ya  çok teşekkür ediyorum.

Bölgemizde ise geçen yıl, 3822 çiftçi 653.000 kota ile 99.405 dekar  pancar ekimi yaptı. 102 günlük kampanya sürecinin sonunda yaklaşık 580 bin ton pancar işlendi ve 73 bin ton şeker, 22 bin ton melas ve 158 ton yaş pancar posası elde edildi. Ülkemize ve milletimize hayırlı olsun.

1998 yılında itibaren Kooperatifimiz Pancar Çiftçilerinin ihtiyacı olan Taban ve Üst Gübrelerinin dağıtımını yapıyor. Bu sene ise 3498 ton Taban Gübresi (12.30.12 Kompoze) ve 2885 ton üst gübresi (Üre yüzde 46) dağıtımını yapacağız. Ayrıca çiftçilerimizin istekleri doğrultusunda Akılı, Kaplı ve Çıplak Pancar Tohumlarının tedariklerini de yapacağız. Bu arada Yerli tohumun öneminden bahsetmeden geçmeyelim.

Biliyorsunuz Pancar tohumları da dahil olmak üzere bir çok tohum yurtdışı menşeili, Ülkemizde yaklaşık 450 bin ünite pancar tohumu kullanılıyor. Her ünite için yurtdışı menşeili firmalara tohum bedeli haricinde ünite başı yaklaşık 10 Euro kullanım bedeli ödeniyor. Ayrıca ithal tohumun içeriğinde ne olduğunu da bilmiyoruz. Üstelik yurtdışı üretim maliyetlerinin Ülkemize nazaran daha yüksek olması sebebiyle de tohum bedelini daha maliyetli. Cumhurbaşkanımızın bu konudaki hassasiyetleri ile başlatılan ve Türk Şeker tarafından yapılan AR-GE çalışmaları sonucunda da TÜRKŞEKER-2023 ve TÜRKŞEKER-2053 isimli yerli ve milli pancar tohumlarımızın önümüzdeki ekim dönemlerinde kullanılacak olması memnuniyet verici. Artık ne ürettiğimizi bildiğimiz daha sağlıklı, daha az maliyet ile şeker üreteceğimiz noktaya geleceğiz. Onur ve gurur kaynağı olan bu tarihi tohumlarımızın üretimi için başta Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.

Mine Kaya-Zuhal Daldal