SİNAPOL KLİNİK'TEN DR. YAZGAN:

Burdur’da hizmet veren Sinapol Klinik’ten Dr. Ümit Can Yazgan, maymun çiçeği virüsü hakkında önemli uyarılarda bulundu.

Dr. Yazgan, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO), Afrika’daki birçok ülkeye yayılan maymun çiçeği virüsü nedeniyle iki yıl içinde ikinci kez küresel halk sağlığı acil durumu ilan ettiğini belirtti. Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise, 14 Ağustos 2024 tarihinde gerçekleştirilen Acil Durum Komitesi Toplantısı’nın ardından maymun çiçeği (mpox) hastalığının uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu oluşturduğu vurgulandı. Türkiye'de 2024 yılında maymun çiçeği vakasına rastlanmadığı bildirildi.

Maymun Çiçeği Virüsü (Mpox) Pandemiye Dönüştü

Maymun çiçeği virüsünün, Afrika’da pandemi haline geldiğine dikkat çeken Dr. Yazgan, enfekte olmuş kişilerde ateş, baş ağrısı, lenf bezlerinde şişme, kas ağrısı ve yorgunluk gibi semptomların görüldüğünü ifade etti. En belirgin belirtinin deri döküntüleri olduğunu söyleyen Yazgan, bu döküntülerin yüz, eller, ayaklar ve ağızda ortaya çıkarak zamanla içi sıvı dolu lezyonlara dönüştüğünü kaydetti.

Yazgan açıklamasında şunları kaydetti;”Maymun çiçeği virüsü (Monkeypox), mpox adlı virüsün neden olduğu, kaşıntılı deri döküntüsüyle ortaya çıkan, ateşe neden olan ve insandan insana bulaşabilen bir hastalıktır. İnsanlarda ve hayvanlarda enfeksiyona yol açan bu virüs bulunduğumuz dönemde acil durum ilanına neden olacak seviyeye gelip Afrika'da pandemi haline gelmiştir. Ateş, baş ağrısı, lenf bezlerinde şişme, kas ağrısı ve yorgunluk maymun çiçeği virüsünün neden olduğu belirtilerdir. Bir diğer tipik belirtisi olan döküntüler genellikle yüz, eller, ayaklar ve ağızda ortaya çıkıp, bir süre sonra içi sıvı dolu lezyonlara dönüşür.”

Bulaşma Yolları ve Korunma Yöntemleri

Dr. Yazgan, virüsün enfekte bir hayvanın ısırması, tırmalaması, kanı, vücut sıvıları ya da derisindeki lezyonlarla temas yoluyla insanlara bulaşabileceğini söyledi. Açıklamada;"Virüs, enfekte bir hayvanın ısırması, tırmalaması, kanı, vücut sıvıları ya da derisindeki lezyonlarla temas yoluyla insana bulaşabilir. Ayrıca enfekte bir kişinin solunum yolu salgılarıyla, cilt lezyonlarıyla veya kontamine eşyalarla doğrudan temas yoluyla da insandan insana bulaşabilir.

Maymun çiçeği virüsü, damlacıkların "yakın temas" ile bulaşması sonucu kişiyi enfekte etmektedir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan açıklamada, maymun çiçeği virüsünün cinsel ilişki ile de yayıldığı belirtilmiştir. Bunun için korunmasız cinsel ilişkiden kaçınılması gerektiği ifade edilirken, bu hastalığın sadece cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğu düşünülmemelidir.

Maymun çiçeği virüsünün semptomları genellikle virüs vücuda bulaştıktan sonraki 3 hafta içinde kendini gösterir ve kişi grip gibi mpox belirtilerinden birini göstermeye başladıysa genellikle 1-4 gün sonra kızarıklık gelişir. Hastalık ile ilgili veriler, kişilerin semptom göstermeye başlamadan 4 gün önce bile virüsü bulaştırabildiğini de göstermektedir.

Maymun çiçeği virüsü genellikle hafif seyreder, ancak bazı vakalarda ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşir. Ancak bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ya da çocuklarda daha ciddi seyredebilir. Covid salgını döneminde olduğu gibi özellikle bu yaş grubundaki hasta grupları enfeksiyon açısından daha sıkı takip edilmelidir.

Maymun çiçeği virüsünden korunmak için virüsün belirtilerini gösteren kişilerden uzak durulmalı bilhassa cilt temasından kaçınılmalıdır. Hasta olduğunu bildiğiniz kişinin yatak takımlarına, havlu ve giysilerine dokunulmamalıdır. Hasta olan biri ile temas ettiyseniz mutlaka ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkamalı veya alkol bazlı el dezenfektan ile temizlemelisiniz. Virüsü taşıyabilecek hayvanlardan kaçınılmalıdır.

Eğer hastalığın belirtilerini gösteriyorsanız hızlıca bir sağlık kuruluşuna başvurup, erken şekilde tedavi olmanız oldukça önemlidir. Maymun çiçeği virüsünün iyileşme süresi, normal seyri olan yaklaşık 2-4 haftadır. Virüse maruz kaldığınızda döküntülerin kuruyup düşmesi, hastalığın genelde geçtiğini gösterir." dedi.

Son olarak, yaz döneminde kapalı mekanlar, toplu havuzlar, sauna, buhar odaları, hamam ve jakuzilerde hastalığın bulaşma riski olduğuna dikkat çeken Dr. Yazgan, bu alanlara hastalık şüphesi taşıyan kişilerin gitmemesi gerektiğini ve hamamlarda yakın temastan kaçınılmasını önerdi.

Melisa Adınısever