CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'DAN 'TASARRUF TEDBİRLERİ' GENELGESİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanması, bürokratik işlemlerin azaltılması ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanımına ilişkin "tasarruf tedbirleri" genelgesi yayımladı.
Resmi Gazete'de yer alan Cumhurbaşkanlığı genelgesinde, kamu kaynaklarının maksadına uygun azami tasarruf prensiplerine riayet edilerek kullanılmasının her kamu kurumu ve görevlisi için bir görev ve aynı zamanda bir mecburiyet olduğu vurgulandı. Bu anlayışla kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanması, bürokratik işlemlerin azaltılması ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanımına ilişkin olarak tedbirlerin alınmasının gerekli görüldüğü aktarılan genelgede, kamu idareleri ve bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kamu kurum ve kuruluşları ile il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile kurdukları birlik, müessese ve işletmeler ile Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'ye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler, özelleştirme kapsam ve programına alınmış hisselerinin yarısından fazlası kamuya ait olan özel hukuk hükümlerine tabi kuruluşlar, fonlar, döner sermayeler ve diğer tüm kamu kurum ve kuruluşlarının (Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı ve TBMM Başkanlığı Genel Sekreterliği hariç) kendi bütçeleri veya tasarruflarındaki diğer kaynaklardan yapacakları yurt içi ve yurt dışı harcamaları ile taşınır ve taşınmazlarının kullanılmasında belirlenen tedbirlere uyacakları kaydedildi.
Doğal afetlerde, salgın hastalıklarda ve orman yangınlarında acil olarak yapılması gereken mücadele ve müdahaleler, iç ve dış güvenlik ile istihbarat hizmetlerinin gerektirdiği zorunlu olan harcamaların bu genelgenin kapsamı dışında olduğu belirtilen genelgede, "genel ilkeler" başlığıyla şu ifadelere yer verildi: "Kamu hizmetleri, bütçe sınırları içinde kalınarak ayrılan kaynakların üzerinde harcama yapılmasına yol açılmadan azami tasarruf anlayışı içinde yerine getirilecektir. Yılı ve takip eden yılların bütçelerinde ilave yük oluşturacak şekilde faaliyet genişlemesine ve iş artışına gidilmeyecektir. Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname ve sözleşmelerine alım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dahil etmeyeceklerdir. Kamu kurum ve kuruluşları, yapacakları alımlarda ölçek ekonomisinden yararlanarak ihtiyaçların daha düşük maliyetlerle karşılanması amacıyla ortak alım yoluyla tedarikin yaygınlaştırılması için azami gayret göstereceklerdir."
TAŞINMAZ EDİNİLMESİ VE KİRALANMASI
Genelgeye göre, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yurt içinde ve yurt dışında hiçbir surette hizmet binası, lojman, her ne adla olursa olsun memur evi, kamp, kreş, eğitim, dinlenme ve benzeri sosyal tesis ve bunlarla ilgili arsa ve arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacak, yeni kiralama yapılmayacak ve yeni inşaata başlanmayacak. Ancak deprem riski nedeniyle yıkım kararı verilmesi halinde, o hizmet için tahsis edilebilecek Hazineye ait taşınmazın bulunmadığının tevsik edilmesinden sonra, kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde bulunan veya tahsis edilmiş olan yerlere yeni inşaat yapılabilecek. Diğer taraftan, kesinleşmiş mahkeme kararı ile taşınmazın tahliyesi gibi kanuni zorunluluk halinde, o hizmet için tahsis edilebilecek Hazineye ait taşınmazın bulunmadığının tevsik edilmesinden sonra, hizmet yeri ihtiyacının karşılanması amacıyla taşınmaz kiralarının yüksek olduğu mahaller dışında ve rayiç bedeli dikkate alınarak taşınmaz kiralanabilecek.
Resmi taşıtların edinilmesi ve kullanılması Genelgede, resmi taşıtların ediniminde ve kullanımında belirtilen hükümler çerçevesinde hareket edileceği vurgulandı. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşlarınca taşıt edinimleri ihtiyaç analizlerine dayandırılacak, acil ve zorunlu haller dışında her ne suretle olursa olsun yeni taşıt edinilmeyecek. Mevcut taşıtlar da ihtiyaç analizleri ve tasarruf anlayışı çerçevesinde yeniden gözden geçirilecek, ihtiyaç fazlası olan veya ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtlar ihtiyacı olan kurumlara devredilecek ya da tasfiye edilecek. Kamu kurum ve kuruluşları hizmet alımı suretiyle edinecekleri toplam taşıt sayısının kademeli olarak azaltılmasına ilişkin tedbirleri alacak, bu kapsamda 2020 yılındaki taşıt sayılarını 2021 yılından başlamak üzere 2023 yılı sonuna kadar kümülatif olarak en az yüzde 20 oranında azaltacak.
İlgili mevzuatında belirtilen makam ve hizmetler ile ambulanslar hariç olmak üzere, hibe dahil her ne suretle olursa olsun yabancı menşeli taşıt edinilmeyecek. Merkezi yönetim bütçe kanununa ekli (T) işaretli cetvelde tasnifi yapılan taşıt cinslerinde en az iki marka tarafından yerli menşeli üretimi olmayan taşıtlar hakkında bu hüküm uygulanmayacak. 237 sayılı Taşıt Kanunu'na ekli (1) ve (2) sayılı cetvel kapsamındaki hizmetlere ve koruma altına alınanlara tahsis edilen taşıtlar dışında hiçbir makama taşıt tahsis edilmeyecek. Söz konusu cetvellerde yer almayanlardan 3 sayılı Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kadro, pozisyon ve görevlerde bulunanlar ile belediye başkanları ve belediyelerde genel sekreterler ve genel müdürler; ikametgahları ile görev yerleri arasındaki sadece sabah-akşam geliş ve gidişleri için hizmet aracı olarak kurumların mevcutlarında bulunan binek veya "station wagon" tipi taşıtlardan yararlanabilecek. Milli Savunma Bakanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü personeli ile Hakimler ve Savcılar Kanunu'na tabi olarak görev yapanlardan, güvenlik ihtiyaçları nedeniyle gerekli görülenlerin ikametgahları ile görev yerleri arasındaki sadece sabah-akşam geliş ve gidişleri ilgili bakan veya üst yönetici onayıyla hizmet araçlarınca sağlanabilecek. Ayrıca bakanlıklarda hizmet taşıtlarından en fazla 3 adedi bakanlar tarafından belirlenecek esaslar çerçevesinde makam hizmetlerinde kullanılabilecek.
TEMSİL, TÖREN, AĞIRLAMA VE TANITIM GİDERLERİ
Uluslararası toplantılar ile milli bayramlar hariç açılış, konferans, seminer, yıl dönümü ve benzeri kutlama ve organizasyonlara ilişkin faaliyetler nedeniyle gezi, kokteyl, yemek ve benzeri davetler düzenlenmeyecek, hediye verilmeyecek ve diğer adlar altında ödeme yapılmayacak. Temsil ve ağırlama ödenekleri, zorunlu haller dışında kullanılmayacak. Yılbaşı ve bayram dönemlerinde kamu görevlileri tarafından gönderilecek tebrik, telgraf ve benzeri posta hizmetlerine ilişkin kağıt, baskı, posta ve benzeri giderler hiçbir şekilde kurum ve kuruluşların bütçesinden ödenmeyecek, mevzuat gerekleri dışında kurum ve kuruluşların tasarruflar altında bulunan kaynaklardan ajanda, takvim, plaket, hatıra, hediye, eşantiyon basım ve dağıtımı türü işler yaptırılmayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca mevzuattan kaynaklanan zorunluluklar gereği yapılan veya kurum faaliyetleri ile doğrudan ilgili olan tanıtım giderleri hariç olmak üzere basın ve yayın organlarına ilan-reklam verilmeyecek.
PERSONEL GİDERLERİNDE TASARRUF KRİTERLERİ
Genelge kapsamında mevcut personelin etkin ve verimli çalışmasını sağlamak üzere gerekli tedbirler alınacak, hizmet standartlarına uygun ve dengeli bir şekilde görevlendirilmesi sağlanacak ve atıl personel oluşmasına izin verilmeyecek. Kanundan doğan mecburi yükümlülüklerin yerine getirilmesi, hizmet genişlemesi ve yeni bir teşkilat biriminin kurulması halleri hariç olmak üzere bir önceki mali yılda kadro ve pozisyon sayılarında emeklilik, istifa ve ölüm gibi nedenlerle meydana gelen azalma kadar yeni kadro ve pozisyon ihdas ya da kullanım talebinde bulunulabilecek. Mahalli idareler bakımından bu kapsamdaki uygulamalarda, ilgili mevzuatta yer alan norm kadro ilke ve standartları ile yıllık toplam personel giderleri hakkındaki oranlar esas alınacak. Kamu personeli zorunlu haller dışında fazla mesai ücreti alacak şekilde istihdam edilmeyecek. Kamu kurum ve kuruluşları, fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma giderlerini asgari seviyede tutmak amacıyla 4857 sayılı İş Kanunu'nda yer alan serbest zaman ve denkleştirme süresi hükümlerini öncelikle uygulayacak.
İş Kanunu kapsamında çalışan işçilerin yıl içerisinde hak kazandıkları yıllık ücretli izin süreleri, ilgili yıl içerisinde kullandırılacak. Ayrıca, ilgililerin önceki yıllarda hak kazanıp kullanmadıkları yıllık ücretli izin süreleri, yürütülen hizmetlerde aksamaya sebep olmayacak şekilde azami üç yıl içerisinde kullandırılacak. 2019/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı'nda öngörülen koruyucu giyim ve donanım malzemeleri, söz konusu kararda yer alan hizmetlerde görev yapan personel ile sınırlı olarak, aynı şekilde verilecek. Bu yardım karşılığında çek, kupon veya benzeri ödeme araçları kullanılmayacak ve nakdi bir ödemede bulunulmayacak. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 68'inci maddesinin (B) bendine göre yapılacak atamalar sadece yönetici kadroları (şef dahil) ile sınırlı tutulacak, yönetici kadroları dışındaki kadrolara anılan bent çerçevesinde atama yapılmayacak.
KAMU ALIMLARINDA ENERJİ KULLANIMI DÜŞÜK OLAN ÜRÜNLER TERCİH EDİLECEK
Kamu kurum ve kuruluşları, enerji maliyetlerini azaltmak amacıyla "Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi"nde yer alan tasarruf önlemlerine uyacak. Ayrıca doğalgaz ve elektrik enerjisi tedarikinde, serbest tüketici kriterlerini sağlayan binalarda ihale usulleri uygulanarak enerji giderlerinin azaltılmasına yönelik gerekli tedbirler alınacak. Kamu alımlarında, enerji verimliliği yüksek projeler ile enerji kullanımı düşük olan ürünler tercih edilecek. Su kullanımında israfı önlemek amacıyla gerekli tedbirler alınacak ve tasarruflu cihazlar tercih edilecek. Yeşil alanların sulanmasında mümkün olduğunca şebeke suyu kullanılmayacak.
YAKIN YERLEŞKELERDEKİ KAMU KURUM VE KURULUŞLARI PERSONEL SERVİSİ HİZMETLERİNİ BİRLİKTE İHALE EDECEK
Kamu kurum ve kuruluşları, ilgili mevzuatına uygun olarak sağlayacakları personel servis hizmetinde en etkin ve ekonomik yöntemleri tercih edecek, personel servisi temininin hizmet alımı suretiyle sağlanması durumunda belirtilen kriterlere uyacak. Buna göre, yakın yerleşkelerdeki kamu kurum ve kuruluşlarının personel servisi hizmetini birlikte ihale etmeleri esas olacak. Personel servisi hizmetinden fiilen yararlanan kişi sayısının araç kapasitesinin yüzde 70'inin altında olması durumunda ilgili hatta servis sunumu yapılmayacak. Personel servisi ihale şartnamelerinde araç yaşı kriteri belirlenirken model yılı yeni araçlar yerine maliyet tasarrufu sağlayacak şekilde "Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği"ne uygun olarak model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verilecek. Bu genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından gereken tedbirler alınacak, her kademedeki yönetici tasarruf ilkelerinin uygulanmasından sorumlu olacak. Genelgede belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların karşılanabilmesi için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre ve Şehircilik Bakanlığından izin alınacak. Genelgenin yayımından önce yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde, bu genelge kapsamına giren hususlarla ilgili münferit olarak izin alınmış iş ve işlemler için bu genelgenin yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde yeniden izin alınacak.
Bu genelgenin uygulanmasından doğabilecek tereddütleri gidermeye il özel idareleri bakımından İçişleri Bakanlığı, belediyeler bakımından Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yetkili olacağı bildirilirken, 2007/3 ve 2008/3 sayılı genelgelerin de yürürlükten kaldırıldığı belirtildi.
AA